TMD và tình trạng liên quanRối loạn thái dương hàm là bệnh lý phổ biến, nhiều người gặp phải nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về tình trạng này. Tùy vào mức độ nặng nhẹ mà mỗi người sẽ gặp những ảnh hưởng khác nhau. Dưới đây là toàn bộ thông tin về bệnh lý rối loạn khớp thái dương hàm. Mời bạn đọc cùng tìm hiểu.
Rối loạn khớp thái dương hàm là gì?
Rối loạn khớp thái dương hàm (viêm khớp thái dương hàm) là bệnh lý rối loạn khớp hàm và các cơ mặt xung quanh dẫn đến tình trạng đau có chu kỳ, co thắt cơ, mất cân bằng khớp nối giữa xương hàm và xương sọ, chức năng của khớp thái dương hàm bị suy giảm làm ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
Cách nhận biết bệnh lý rối loạn khớp thái dương hàm
Bệnh lý rối loạn khớp thái dương hàm có những biểu hiện rối loạn về tư thế, chức năng và cấu trúc:
+ Về mặt tư thế
Dáng đứng bệnh nhân có thể không thẳng, bị vẹo cột sống, đầu nghiêng sang một bên ở cả trong tư thế nghỉ ngơi thư giãn nhất. Khi cười nhìn thấy gương mặt căng thẳng và nụ cười không cân đối khóe mép bên cao bên thấp.
Dấu hiệu rối loạn tư thể nguyên nhân là do sự thay đổi tư thế hàm dưới dẫn đến thay đổi tư thế đầu, tư thế đầu sẽ làm thay đổi toàn bộ kết cấu cột sống.
Với những người có khớp cắn ngược thì đầu hơi hếch lên trên, những người có vấn đề đường thở hẹp hàm đầu lại hơi hướng ra trước. Đây là những biểu hiện điển hình của rối loạn tư thế trong bệnh lý Thái Dương Hàm.
Các biểu hiện tiếp theo có thể ghi nhận tại răng, hệ thống cơ và tại khớp:
+ Các biểu hiện hay gặp ở răng bao gồm: Mòn cổ răng, răng cửa bị xoay – dịch chuyển theo thời gian, mòn mặt nhai, ê buốt cả hàm, đặc biệt tình trạng nứt vỡ răng.
Trường hợp mòn phẳng răng cửa, các răng hàm mòn múi tiến triển nếu chỉ muốn phục hồi răng cửa sẽ cực kỳ khó khăn. Khi đó giải pháp tốt nhất là phục hồi toàn bộ mới đảm bảo chức năng – thẩm mỹ lâu dài.
+ Biểu hiện vùng cơ: Đau cơ góc hàm, đau cơ vùng thái dương hay đau vai gáy, co khít hàm…
+ Biểu hiện ở khớp
Dễ nhận thấy nhất là há miệng có tiếng kêu hoặc tiếng sột soạt. Bệnh nhân cũng có thể đau vùng mang tai, ù tai, há miệng hạn chế, thậm chí không thể há miệng.
TMD chỉ biểu hiện khi đáp ứng thích nghi không thể bù đắp nổi sự tàn phá do yếu tố nguy cơ tạo ra. Một sự tranh cãi trong nha khoa xuất hiện là có nên điều trị dự phòng bệnh lý Thái Dương Hàm hay không?
Điều trị dự phòng nghĩa là phát hiện ra triệu chứng phải điều trị ngay theo hướng bị TDH. Ví dụ phát hiện rối loạn tư thế sẽ mài chỉnh khớp cắn, làm máng nhai điều chỉnh lại hệ thống đầu mặt. Phát hiện thấy mòn cổ răng là hàn trám sau đó tái tạo lại hướng dẫn răng nanh và có thể chế tác máng nhai nếu miếng trám không ổn định.
Hiện nay quan điểm nha khoa hiện đại là không điều trị dự phòng do các biểu hiện triệu chứng nhẹ TMD gặp quá nhiều, Nếu bệnh nhân khỏe mạnh, có cuộc sống tâm lý, tinh thần tốt thì vẫn có thể chung sống hòa bình với viêm khớp TMD.
Các rối loạn tư thế, hay biểu hiện nhẹ như có tiếng kêu mà không đau, một vài cản trở cắn chúng tôi sẽ không can thiệp mà để theo dõi thêm, đồng thời chỉ cho bệnh nhân một vài bài tập và liệu pháp hành vi kìm hãm bệnh.MD
Cách điều trị bệnh rối loạn khớp thái dương hàm
Các phương pháp điều trị ghi nhận trong y văn bao gồm: Thay đổi khớp cắn, dùng máng nhai, vật lý trị liệu, liệu pháp hành vi, áp hồng ngoại, siêu âm khớp, phẫu thuật khớp.
Phân chia đơn giản triết lý điều trị có thể là điều trị bảo tồn và điều trị xâm lấn. Hiện nay triết lý điều trị bảo tồn được ưa chuộng hơn do nó không gây tổn hại cấu trúc, điều trị đơn giản mà vẫn theo dõi được đáp ứng điều trị để có phương án leo thang từ từ.
Tại Nha Khoa Thùy Anh, chúng tôi chỉ áp dụng phương pháp điều trị bảo tồn và can thiệp xâm lấn cũng chỉ giới hạn ở việc thay đổi khớp cắn.
+ Điều trị bảo tồn
Đầu tiên bệnh nhân sẽ trải qua thăm khám, xác định các vùng tổn thương chuẩn xác. Tùy vào thể bệnh mà hướng dẫn bài tập vận động hàm. Đó giống như những bài tập thể dục cơ chức năng giúp cơ vận động đều đặn hơn, điều hòa hơn
Các cản trở cắn cũng được điều chỉnh, tuy nhiên sẽ không điều chỉnh xâm lấn mà chỉ tạo các tiếp xúc đều tại tương quan tâm khi có điểm chạm đều cả 2 vùng bên trái và bên phải mỗi vùng chạm ít nhất 2 cặp răng trên dưới là được. Cản trở bên làm việc, bên thăng bằng cũng bị loại bỏ. Mài chỉnh khớp cắn tiến hành trong 3 lần hẹn, mỗi lần hẹn cách nhau 2 tuần.
Sau khi hoàn tất điều chỉnh khớp cắn bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân mang máng nhai ban đêm, nếu có đau cấp tính thì sẽ đeo cả ngày rồi rút dần thời gian lại.
+ Điều trị xâm lấn can thiệp lên răng
Các biện pháp thay đổi khớp cắn cũng có thể nghĩ đến như tái tạo hướng dẫn răng nanh, làm phục hình răng sứ, chỉnh nha giúp đều đặn lại cung hàm cũng như vận động khớp trơn tru hơn.
Trường hợp bệnh nhân cắn sâu liên hệ mật thiết với TMD, vì vậy sau khi triệu chứng ổn định tương đối, một liệu pháp niềng răng giải cắn sâu, giải nén lồi cầu sẽ rất hiệu quả.
Một số can thiệp chỉnh nha khác như trường hợp cắn hở do tiêu lồi cầu. Nha sĩ sẽ theo dõi khi tình trạng tiêu ngừng tiến triển sẽ xoay mặt phẳng cắn khớp loại bỏ cắn hở đồng thời giảm lực nén tạo điều kiện cho một sự tái cấu trúc lồi cầu tốt hơn.
Chế độ ăn uống của người bị rối loạn khớp thái dương hàm
- Cắt nhỏ khi ăn thực phẩm có kích thước lớn: Vì khi ăn bạn sẽ phải há miệng thật lớn gây mỏi hàm, sang chấn toàn bộ các cấu trúc khớp thái dương hàm như dây chằng, bao khớp, đĩa đệm…
- Bỏ thói quen nhai kẹo cao su: Nhiều người nghĩ rằng nhai kẹo cao su giúp hàm tập thể dục nên có tác dụng tốt trong việc điều trị TMD. Thực ra, để các vết thương nhanh lành thì nó cần môi trường tĩnh lặng, nghỉ ngơi. Tuy nhiên điều bất lợi là chúng ta không thể ngăn bệnh nhân không cử động hàm, khớp Thái Dương Hàm cũng là khớp hoạt động nhiều nhất trên cơ thể, việc bổ sung thức ăn, nhu cầu nói, uống nước… là thiết yếu với mỗi người. Vì vậy chỉ nên sử dụng những vận động hàm vào việc có ích và tuyệt đối không dùng nhai kẹo cao su, mở nắp chai bia, cắn chỉ… Nếu hàm nhai bắt buộc phải vận động, không thể bất động thì hãy dùng nó nhẹ nhàng và có ích nhất.
- Về động tác nhai: Bạn cố gắng nhai cả 2 bên, thực ra rất nhiều người quen nhai một bên, khi chuyển sang bên kia thì thấy ngượng nghịu, khó khăn. Nếu bị mất răng 1 bên, hay có những tổn thương như sâu răng, ê buốt thì cần đến nha sĩ để được điều trị dứt điểm thuận lợi cho việc nhai thức ăn.
Bệnh rối loạn khớp thái dương hàm có thể điều trị được dứt điểm, điều quan trọng bạn cần làm là điều trị sớm và được điều trị bởi bác sĩ chuyên về khớp thái dương hàm. Hi vọng thông tin bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này từ đó có sự chủ động trong quá trình điều trị.
